Groepsimmuniteit

Bij de beroemde 'staatsman'- toespraak van Mark Rutte op 16 maart 2020 hoorden we het woord voor het eerst: groepsimmuniteit. Hijzelf heeft er inmiddels blijkbaar geen actieve herinnering meer aan, maar het staat op beeld en je kunt het ook hier lezen. Gecontroleerde groepsimmuniteit, vergelijkbaar met de groepsimmuniteit die er in Nederland voor mazelen bestaat. Dat is wat de premier zei.

De vergelijking met mazelen is vrij ironisch. Vorig jaar barstte er nog een discussie los rondom de vraag of kinderdagverblijven kinderen mogen weigeren die niet tegen mazelen gevaccineerd zijn, omdat hun ouders daar allerlei bezwaren tegen hebben. Deze bewust ongevaccineerde kinderen zouden mazelen kunnen krijgen en zo kinderen kunnen aansteken die nog te jong zijn voor een vaccinatie. Het RIVM waarschuwde toen ook dat de groepsimmuniteit voor mazelen in Nederland in gevaar kon komen, als het percentage gevaccineerde individuen onder de 95% zou komen. 

Groepsimmuniteit of herd-immunity is een vorm van indirecte bescherming tegen een infectieziekte, meestal een virusziekte, die wordt bereikt als een groot deel van een populatie immuun is voor die bepaalde infectie. Ongevaccineerde individuen worden dan ook beschermd tegen de ziekte omdat ze min of meer omringd worden door gevaccineerde individuen die de ziekte niet kunnen krijgen. Ik gebruik hier bewust het woord 'gevaccineerd', omdat vaccinatie de enige manier is om op een beschaafde manier in een populatie dusdanige hoge percentages te krijgen dat er sprake is van groepsimmuniteit. Als je probeert om groepsimmuniteit te bereiken op een natuurlijke manier, betekent dit dat het overgrote deel van je populatie eerst ziek zal moeten worden, waarbij een deel zal komen te overlijden.

Groot was mijn verbazing dan ook toen Rutte in zijn toespraak ineens over groepsimmuniteit begon, terwijl er nog lang geen vaccin voorhanden was. Sterker nog, in zijn toespraak wordt groepsimmuniteit duidelijk aangegeven als iets dat we 'in afwachting van een vaccin' zouden kunnen opbouwen. De realiteit was, en ik quote Rutte nog maar eens een keer, 'dat de komende tijd een groot deel van de Nederlandse bevolking met het virus besmet zal raken'. Verbijsterd zat ik voor de TV. Wist Rutte wel wat hij zei? 

Groepsimmuniteit voor de ziektes die op het ogenblik in het vaccinatieprogramma van het RIVM zitten, vragen om percentages van 80-95% van de populatie die immuun is geworden. Die immuniteit en die percentages worden uitsluitend bereikt door de vaccinaties. Je moet er toch niet aan denken dat we groepsimmuniteit nastreven zonder vaccinatie voor ziektes zoals Polio en Difterie. Maar voor dit nieuwe virus, waar we nog bar weinig van weten, zou groepsimmuniteit op de natuurlijk manier een haalbare optie zijn? 

Mijn verbazing werd nog groter toen ik de heer Jaap van Dissel hoorde spreken over groepsimmuniteit voor SARS-CoV-2 bij een percentage van 60% en later zelfs van 55% ! Waar haalde Jaap deze wijsheid vandaan? Het sloeg helemaal nergens op. Zelfs al zou 55% inderdaad genoeg zijn voor het bereiken van groepsimmuniteit voor deze nieuwe virusziekte dan nog zouden er miljoenen mensen ziek moeten worden, waarvan honderdduizenden ernstig ziek, en tienduizenden zelfs dood zouden gaan. En dit proces zou jaren in beslag nemen. Had niemand bij RIVM, OMT of de regering zich dit gerealiseerd?

Inmiddels mogen we van Jaap van Dissel niet meer over groepsimmuniteit praten, want dat was een 'frame'. Door wie dan, Jaap? Ondertussen heeft hij zijn woordgebruik aangepast en noemt hij het een 'veenbrand'. Dit is precies hetzelfde. Het langzaam laten verspreiden van de ziekte onder de hele populatie met als doel dat op den duur de meerderheid de ziekte heeft gehad, zodat er geen uitbraken meer ontstaan. Het is een griezelig scenario dat door vele wetenschappers over de gehele wereld en door de WHO sterk wordt afgeraden. Nederland staat dankzij deze veenbrandstrategie van Jaap en Mark in de top 5 van landen met meeste sterfgevallen door COVID-19, samen met landen als Zweden, Italië en Spanje. De getallen in deze top 5 staan in schril contrast met de sterftegevallen in landen die wel snel in lockdown zijn gegaan en geen moment over groepsimmuniteit hebben nagedacht, zoals Nieuw-Zeeland, diverse Oost Europese landen en uiteraard de landen in Azië die al eerder met het bijltje van een uitbraak met een nieuw virus gehakt hebben. 

Heeft het RIVM zich inmiddels nederig verontschuldigd voor deze dwaling? Heeft Rutte al afstand genomen van de groepsimmuniteit strategie? Absoluut niet. Groepsimmuniteit lijkt nog steeds de gekozen strategie. Dat verklaart waarom de discussie over IC plekken en de toekenning daarvan nog steeds een belangrijk discussiepunt is. Dat verklaart ook waarom het 'dashboard' van Hugo de Jonge zich voornamelijk richt op het aantal IC plaatsen en het aantal mensen dat opgenomen is in het ziekenhuis. En niet op het aantal besmettingen. 

Het vuur is op dit moment misschien onder controle, maar er is nog steeds besloten om het huis gecontroleerd te laten afbranden. Het hele huis. Dat u het even weet.