Oud en ziek

In een nieuw plan van GroenLinks, dat blijkbaar al wat langer bestaat en wonderlijk genoeg nu zelfs door een VVD minister wordt onderzocht, wordt voorgesteld om oude, zieke mensen te verplichten om een geriater te bezoeken voordat zij zich laten behandelen. De achterliggende gedachte bij dit plan is dat bij ouderen vaak te lang wordt doorgegaan met belastende (en dure) behandelingen zonder dat dit iets toevoegt aan hun levensverwachting. 

Met dat laatste ben ik het eens. Artsen weten soms niet van ophouden. Zelfs als het overduidelijk is dat de patiënt niet meer te redden is, gaan ze door. Dat zit een beetje in het karakter van veel artsen, die nu eenmaal graag mensen willen genezen. Soms is genezen echter geen optie. Wat dan resteert is het de patiënt zo genoeglijk mogelijk te maken.

Niet alleen kost overbehandeling veel geld, maar het is ook helemaal niet goed voor de patiënt, die onnodig veel pijn en stress ervaart. Op het eind van het leven zou de discussie meer over de kwaliteit van leven moeten gaan dan over de volgende stap van een behandelplan zonder einde.

Waar ik het echter niet mee eens ben, is om dit plan alleen voor ouderen te laten gelden. Bij alle patiënten moet overbehandeling tegengegaan worden. Een grens trekken bij 70 jaar en vervolgens iedereen die ouder is als een homogene groep te zien, is simpelweg een enorme fout. De verschillen tussen 70 jarigen is enorm en dat geldt ook voor 80 jaar en ouder.

Een ander punt waar ik het niet mee eens ben, is het invoeren van een verplicht gesprek met een geriater. Dat is betuttelend en in veel gevallen geheel overbodig. Geriaters in Nederland hebben trouwens wel wat beters te doen. 

Dat de overheid zich wil bemoeien met iets dat een zaak is tussen patiënt en behandelend arts vind ik  zorgwekkend. Het is een inbreuk op de persoonlijke vrijheid. Net zoals bij de discussie over euthanasie gaat het hier om individuen, niet om groepen. Algemene regels zijn hooguit te gebruiken als indicatie. De discussie bevindt zich op microniveau. Daar heeft de overheid niets te zoeken.

Het plan van GroenLinks past wel in de huidige neiging van de overheid om zich steeds meer te bemoeien met het privéleven van burgers; welke manier van verwarming ze in hun huis hebben, wat er gebeurt met hun organen nadat ze hersendood verklaard zijn en nu dus of ze op oudere leeftijd wel een nieuwe knie moeten willen.

Ik vind dit een hele enge ontwikkeling die indruist tegen mijn gevoel dat je als persoon zelf mag bepalen wat er met je gebeurt en waarom. Een overheid die zich de zeggenschap over je huis en je lichaam toe-eigent, zou ook kunnen bedenken dat het handig is als we allemaal een chip ingespoten krijgen, waardoor we overal makkelijk te identificeren zijn. Dat is dan feitelijk misschien juist, maar daarmee is zoiets niet goed te praten. Net zoals het niet goed te praten is dat je iemand van 70+ opzadelt met het idee dat hij of zij niet in staat geacht wordt om zelf een beslissing te nemen die het verschil betekent tussen lopen en rolstoel, of tussen leven en dood.