Bejaardentehuis

Er zijn mensen die zeggen terug te verlangen naar het ouderwetse bejaardentehuis. Dat komt omdat je tegenwoordig wel heel erg hulpbehoevend moet zijn, wil in je aanmerking komen voor een plek in een verzorgingstehuis. Een beetje dement is niet voldoende. Het streven van de overheid om oude mensen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen, is ontaard in een systeem waarin de gemeente mag bepalen hoeveel hulp iemand nodig heeft. Daar komt geen arts of psycholoog aan te pas, maar dat gebeurt door middel van een zogenaamd keukengesprek, waarbij de licht dementerende of de reeds 90 jarige, die nog wel een beetje kan lopen, door een frisse jonge dame of heer geïnterviewd wordt. Op die manier krijgen sommige bejaarden bijvoorbeeld anderhalf uur hulp per week.Wat ze dan de rest van de week moeten doen, mogen ze zelf bedenken. Heeft u geen buurman die u een handje kan helpen? Kan uw dochter uit Den Helder niet wat vaker langskomen?

Hoewel de overheid hierin volkomen doorgeschoten is, zou ik toch niet pleiten voor een terugkeer van het bejaardentehuis oude stijl. Ik heb daar namelijk gewerkt, zo'n 30 jaar terug. 

In die tijd was de enige kwalificatie die je nodig had om toegelaten te worden tot zo'n tehuis, je leeftijd. Wie oud was, ging naar een bejaardentehuis. Oud was je als je met pensioen ging. In 'mijn' bejaardentehuis zaten dan ook mensen die tegenwoordig met een camper door Europa reizen of op cruise gaan naar Zuid-Amerika. Oude mensen met wie niks aan de hand was, maar die vanaf het moment dat ze het bejaardentehuis betraden, niets meer te doen hadden. De koffie werd voor hen ingeschonken, het eten op tijd geserveerd. De meeste mensen kwamen op den duur nauwelijks buiten. Het leven werd een kleine wereld waarin niets gebeurde.

Tegenwoordig weten we dat zeker voor oude mensen geld: if you don't use it, you lose it. Ga de hele dag achter de geraniums zitten en je kachelt zowel lichamelijk als geestelijk in rap tempo achteruit.

Dus nee, geen bejaardentehuis zoals het vroeger was. Vroeger was in dit geval echt niet beter. Wat er naar mijn mening wel zou moeten komen, zijn wooncentra waar oude mensen zelfstandig, maar wel beschermd, kunnen wonen. Waar een ouderwetse concierge aanwezig is, die in de gaten houdt wie er zoal binnenloopt en die eenvoudige klusjes kan doen, zoals lampen verwisselen en een schilderijtje ophangen. Artsen zouden bereid moeten zijn om op locatie spreekuur te houden. Als er daarnaast een winkel in de buurt is en een bushalte op loopafstand, kunnen veel oudere zich prima redden. Extra hulp zoals wijkverpleging of thuishulp zou eenvoudig aan te vragen moeten zijn. 

Wat ik beschrijf, bestaat deels al, maar alleen voor mensen met een dikke portemonnee. Dan heb ik het over privé-initiatieven waarbij bijvoorbeeld oude landhuizen worden gekocht en verbouwd, zodat riante appartementen ontstaan waarin rijke bejaarden comfortabel en veilig kunnen wonen.

Als het echt niet meer gaat, is een verzorgingstehuis natuurlijk het beste, maar als je oude mensen zelfstandig wil laten wonen tot desnoods hun 90e dan zul deze mensen een basisvoorziening moeten aanbieden. Dat ben je als maatschappij en als overheid, vind ik, verplicht. Aan je grootouders, aan je ouders en op den duur ook aan jezelf.